Idealna osoba towarzysząca w porodzie – jak wybrać wsparcie krok po kroku
Czy wiesz, kto naprawdę powinien być przy Tobie podczas porodu?
Wiele przyszłych mam w momencie, gdy zbliża się termin porodu, niemal automatycznie zakłada, że to partner stanie u ich boku od pierwszych skurczy aż po moment przytulenia noworodka. To zrozumiałe – partner to najczęściej pierwsza osoba, z którą dzielimy intymne chwile, najbliższy opiekun i wsparcie na co dzień. Ale czy zawsze jest to najlepszy wybór? Może warto rozważyć też inne opcje – mamę, siostrę, przyjaciółkę lub profesjonalną doulę?
Oto krótki przewodnik, który pomoże Ci wybrać kogoś, kto naprawdę zapewni Ci poczucie bezpieczeństwa i wsparcia.
Zacznijmy od tego, że dobra decyzja o towarzyszu porodu to wypadkowa Twoich potrzeb, Twojego komfortu i Twojej wiary w daną osobę. Przede wszystkim każda kobieta zasługuje na to, by wybrać kogoś, kto zna jej oczekiwania, rozumie jej obawy i potrafi działać w jej imieniu. Nie istnieje uniwersalna, „prawidłowa” odpowiedź na pytanie: „Kto powinien być przy mnie w tej chwili?” Każda z nas jest inna i szuka w porodzie nieco odmiennych form wsparcia.
Może to być Twój partner – jeśli czujesz, że doskonale radzi sobie z emocjami i wie, co robić, gdy skurcz staje się intensywny. Jednak równie dobrze może to być choćby mama albo przyjaciółka, która kilka razy była świadkiem porodu i wie, jak zmieniać pozycje czy robić łagodzący masaż pleców. A jeśli wolisz profesjonalne wsparcie, możesz się zdecydować na doulę, która doskonale wie, jak pomagać w porodzie i przypominać personelowi o Twoich wyborach.
Najważniejsze jest to, by osoba towarzysząca była dla Ciebie synonimem zaufania i spokoju. Jeśli w głębi duszy czujesz, że gdy nadejdą najtrudniejsze momenty, to właśnie ta osoba pomoże Ci oddychać, zmienić pozycję lub po prostu uciszy Twój lęk – znak, że dokonałaś dobrego wyboru.
Jaką rolę pełni osoba towarzysząca w trakcie porodu?
Po pierwsze, wsparcie emocjonalne. To znaczy, że ta osoba wie, jak uspokoić Cię, gdy pojawią się bolesne skurcze i pojawi się lęk. Czasem wystarczy sama obecność: przytrzymanie za rękę, cichy szept, przypomnienie o spokojnym oddechu czy zwykłe „świetnie sobie radzisz”. Warto, żeby w trakcie porodu przy Tobie był ktoś, kto rozumie, że poród to nie tylko wysiłek fizyczny, ale też ogromne przeżycie psychiczne.
Po drugie, pomoc fizyczna. Pomoc w zmianie pozycji– na boku, na piłce porodowej, w klęku czy w wodzie. Towarzysz porodu może pomóc Ci podnieść się z piłki, potrzymać za biodra, gdy stoisz, czy ułożyć poduszkę, byś mogła odpocząć między skurczami. Świetnym pomysłem często jest masaż pleców, przygotowanie okładów na plecy czy podanie wody i drobnej przekąski, byś miała siłę skupić się na porodzie.
Po trzecie, rola rzecznika. Często ból lub emocje sprawiają, że trudno jest jasno przedstawić personelowi swoje potrzeby – kiedy prosić o znieczulenie, kiedy chcesz być skorzystać z kojącego działania wody. Osoba towarzysząca staje się Twoim głosem: widzi, kiedy z Twojej miny znika uśmiech i wie, by przypomnieć Ci, że chciałaś spróbować różnych metod łagodzenia bólu. Dzięki tej tej osobie Twój głos może zostać usłyszany, nawet gdy sama nie masz siły pytać.
Po czwarte, wsparcie po narodzinach. Osoba towarszysząca pomoże Ci potem przy pierwszym przystawieniu dziecka do piersi, otuli Was kocem, przyniesie kawę, albo po prostu będzie obok, gdy będziesz odpoczywać
Jak przygotować się wspólnie z wybraną osobą?
1. Omówcie Plan Porodu.
Usiądźcie razem, przejrzyjcie każdy punkt: czy planujesz poród naturalny, jaki masz stosunek do znieczulenia zewnątrzoponowego? Czy chciałabyś urodzić w wodzie? Im więcej będziecie rozmawiać o Twoich preferencjach tym łatwiej będzie Twojej osobie towarzyszącej wesprzeć cię w trakcie porodu.
2. Spakujcie torbę do szpitala razem.
Zadbajcie, by osoba towarzysząca znała nie tylko zawartość torby, lecz także lokalizację rzeczy. Tak, aby od razu wiedziała, gdzie szukać przekąsek, wody lub czegoś do ubrań dla Ciebie i dziecka na po porodzie. Aby w momentach największego napięcia nie zastanawiać się: „A gdzie to leżało?”.
3. Przećwiczcie kilka podstawowych ruchów i masaży.
Nie trzeba kończyć kursu masażu, ale dobrze, by osoba towarzysząca wiedziała, jak uciskać miednicę by zmniejszyć dolegliwości bólowe, lub jak pomóc Ci wejść na piłkę porodową by utrzymać równowagę. Kilka ćwiczeń oddechowych przećwiczony wcześniej także może uratować Wam spokój w tym decydującym momencie.
Komu warto powierzyć taką rolę?
Partner / mąż
Wielu tatusiów marzy o tym, by stanąć u boku partnerki w chwili narodzin dziecka. Jeśli Twój partner jest gotowy na intensywne emocje i czuje, że nie straci panowania nad sobą, gdy zobaczy Cię w bólu, to świetny wybór. Upewnijcie się tylko, że wcześniej omówiliście Plan Porodu i że oboje wiecie, jak role się rozkładają.
Mama lub teściowa
Ich doświadczenie i instynkt macierzyński potrafią zdziałać cuda jak masować i co powiedzieć, by rodząca poczuła ulgę. Z drugiej strony – mogą mieć własne przekonania o porodzie („W moich czasach rodziło się inaczej), więc jeśli historia porodów w rodzinie była trudna, warto szczerze porozmawiać o granicach i obawach, zanim zdecydujesz, że to ona będzie z Tobą.
Siostra lub przyjaciółka
Zna Cię od lat i instynktownie wyczuwa, czego potrzebujesz w każdej chwili porodu, a jeśli sama rodziła, ma praktyczne doświadczenie – wie, kiedy zmienić pozycję, jak ulżyć bólowi i jak reagować, gdy coś idzie nie tak. Towarzystwo kogoś, kto naprawdę rozumie Twoje emocje, dodaje otuchy i sprawia, że czujesz się bezpieczniej.
Doula
To profesjonalnie przeszkolona osoba, która towarzyszy Ci od pierwszych skurczów aż po pierwsze chwile po narodzinach, zapewniając nieprzerwaną uwagę i wsparcie. Dzięki wiedzy zdobytej na specjalistycznych kursach zna techniki oddechowe, masaże i zmiany pozycji łagodzące ból, a także potrafi szybko zareagować, gdy poród przebiega inaczej niż zakładałaś. Dba też o to, by personel medyczny respektował Twoje życzenia zapisane w Planie Porodu, co pozwala Ci skupić się wyłącznie na sobie i dziecku.
Inna bliska osoba
Może być kimkolwiek, komu całkowicie ufasz. Nie musi mieć doświadczenia okołoporodowego, póki jej bliskość i empatia pomogą Ci poczuć się bezpiecznie. Jej rolą jest przede wszystkim bycie u Twojego boku, dodawanie otuchy i dbanie, byś czuła, że nie jesteś w tym sama.
Wybór osoby towarzyszącej w porodzie to bardzo indywidualna decyzja. Nie ma jednej, „idealnej” opcji – liczy się to, kto da Ci poczucie bezpieczeństwa, z kim czujesz się swobodnie nawet w najbardziej intymnych momentach oraz kto potrafi wyrazić Twoje potrzeby personelowi szpitala. Pomyśl zatem nie „kto wypada”, lecz „kto naprawdę pomoże mi w tym momencie i zachowa przy tym spokój”.
Jeśli wciąż nie wiesz, z kim rodzić, daj znać. Chętnie porozmawiam, doradzę i razem poszukamy osoby, która sprawi, że Twój poród będzie przebiegał w otoczeniu wsparcia, zrozumienia i spokoju.